ΠΕΣΤΡΟΦΑ ΕΡΥΜΑΝΘΟΥ (Τριπόταμα)

ΠΕΣΤΡΟΦΑ ΕΡΥΜΑΝΘΟΥ

 

Στο σημερινό χωριό Τριπόταμα, εκεί που άλλοτε άκμαζε η αρχαία πόλη της Ψωφίδας, ρέει εδώ και αιώνες ο ποταμός Ερύμανθος. Ένα είδος διατροφής των κατοίκων της περιοχής, από τα αρχαία ακόμη χρόνια, εκτός από τα κτηνοτροφικά προϊόντα, είναι και οι πέστροφες. Ο Παυσανίας κάνει αναφορά για τις «λαλέουσες πέστροφες» στις πηγές του ποταμού Λάδωνα και για τον πεστροφόεντα και «ιχθυόεντα ποταμό Ερύμανθο».

Οι αρχαίοι Ψωφίδιοι είχαν ως διατροφικό τους είδος τα ψάρια που ψάρευαν στον ποταμό Ερύμανθο και στους παραποτάμους του Σείριο και Αροάνιο. Συνήθιζαν να ψαρεύουν πέστροφες, μουστάκια, γριές κλπ. Είχαν δε χαράξει το σχήμα του ψαριού σε πολλά είδη νομισμάτων που κατά καιρούς είχαν κόψει στο νομισματοκοπείο τους, ενώ είχαν θεοποιήσει τον ποταμό που τους πρόσφερε ασφάλεια και τροφή. Πιστεύεται ότι οι ποσότητες πέστροφας ήταν επαρκείς τόσο για τις τοπικές ανάγκες των Ψωφιδίων, όσο και για το εμπόριο με άλλες περιοχές.

Σήμερα, ο ποταμός εξακολουθεί να έχει άγριες πέστροφες (του σπάνιου πια είδους salmo trutta με καστανοκόκκινες κηλίδες), οι οποίες βρίσκουν εδώ ιδανικό τόπο για τη διαβίωση και την αναπαραγωγή τους. Οι απαιτήσεις τους σε γλυκό νερό μείζονος καθαρότητας είναι μεγάλες. Το νερό στο οποίο ζουν πρέπει να περιέχει υψηλό κορεσμό σε οξυγόνο και θερμοκρασία που να κυμαίνεται μεταξύ 10 έως 18^οC. Πρέπει επίσης να περιλαμβάνει πλούσια βιοποικιλότητα, ώστε να συλλαμβάνει την τροφή της, η οποία –μια και πρόκειται για σαρκοφάγο ζώο– συνίσταται σε μικρότερα ψάρια, γυρίνους, έντομα, πεταλούδες κτλ. Τα νερά του Ερυμάνθου με τις πάμπολλες φυσικές πηγές έχουν, στο ύψος των Τριποτάμων, μέση θερμοκρασία περίπου 10-12^οC, ενώ οι μικροί καταρράκτες κατά μήκος του ποταμού κάνουν το νερό να αναδεύεται και να αφρίζει, δημιουργώντας το απαραίτητο για τις πέστροφες οξυγόνο. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι τα ψάρια αυτά έχουν τέτοια δύναμη και ζωηράδα που μπορούν όχι μόνο να κολυμπούν αντίθετα στη ροή του ποταμού, αλλά και να σκαρφαλώνουν πάνω στους καταρράκτες αυτούς!

 

Φυσικός εχθρός της πέστροφας είναι η ενυδρίδα ή βίδρα ή, κατά τους ντόπιους, «κυνοπόταμο», της οποίας η πέστροφα αποτελεί βασικό διατροφικό είδος. Πρόκειται για ένα σαρκοφάγο ζώο που κολυμπά άριστα μέσα στο νερό και ζει σε λαγούμια δίπλα στο ποτάμι με υποβρύχια είσοδο. Η ενυδρίδα, επειδή δεν βρίσκει καθημερινά τροφή, αναγκάζεται να τρώει τροφή πολλαπλάσια από το βάρος της· έτσι μπορεί να προκαλέσει μεγάλη καταστροφή στον πληθυσμό πέστροφας και άλλων ψαριών της επικράτειάς της.

 

Ενυδρίδα (βίδρα)

Σημαντικότερος, όμως, εχθρός της πέστροφας δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον άνθρωπο. Έχει παρατηρηθεί στο παρελθόν ότι κακοήθεις ερασιτέχνες ψαράδες αλιεύουν χρησιμοποιώντας δυναμίτιδα ή χλώριο, μέσα τα οποία, πέραν των καταστροφών που προκαλούν συνολικά στον υδροβιότοπο, καταστρέφουν τον γόνο της πέστροφας και δημιουργούν στείρωση σε όσα ενήλικα ψάρια επιβιώνουν.

Η πέστροφα, ως αρχέγονος οργανισμός, από τα πρώτα υδρόβια σπονδυλωτά, έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον των βιολόγων. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι το ψάρι αυτό έχει ανοσοποιητικό σύστημα παρόμοιο με αυτό του ανθρώπου. Μάλιστα, επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου Πατρών έχει πραγματοποιήσει έρευνες για τις πέστροφες του Ερυμάνθου και την ποιότητα του νερού και του περιβάλλοντος της περιοχής των Τριποτάμων.

Στην περιοχή, στον χώρο ενός παλιού νερόμυλου, έχει ιδρυθεί μονάδα ιχθυοκαλλιέργειας και εστιατόριο με βασικό προϊόν την πέστροφα, η οποία εκτρέφεται σε δεξαμενές με νερό από τις πηγές του ποταμού Ερυμάνθου. Μπορεί να μαγειρευτεί με ποικίλους τρόπους: τηγανιτή, ψητή στα κάρβουνα, πλακί στο φούρνο, βραστή, καπνιστή κλπ. και αποτελεί ποιοτικό έδεσμα για καλοφαγάδες. Η πέστροφα έχει εξαιρετική θρεπτική αξία για τον άνθρωπο: είναι πλούσια σε Ω-3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, γεγονός που βοηθά στη μείωση του κινδύνου από καρδιακά νοσήματα· είναι χαμηλή σε λιπαρά (περιέχει το 1/3 του λίπους του σολωμού) και σε θερμίδες (μόλις 400 Kcals/μερίδα)· είναι πηγή σιδήρου, ασβεστίου, σεληνίου και βιταμινών Α, Β1, Β2, Β6 και Β12· τα φυσικά έλαια που περιέχει βελτιώνουν την υγεία του δέρματος και των μαλλιών. 

 

ΑΜΚΕ Ερύμανθος

Γ' Σεπτεμβρίου 69

104 33 Αθήνα

Email:erymanthos2@gmail.com
τηλ:  210 8813760

         2108813761